Kategoria:Adolf Kitschman

Z sapijaszko.net
Skocz do: nawigacja, szukaj

Adolf Henryk Kitschman, ur. 2. grudnia 1854 r. we Lwowie, zm. 16. kwietnia 1917 r. we Lwowie, śpiewak, aktor, reżyser. Był synem Adolfa Kitschmana i Małgorzaty z domu Beauvalé, mężem Elżbiety Kitschman, ojcem śpiewaczki i aktorki Andy Kitschmann. Uczył się w szkole realnej w Busku i w gimnazjum w Krasnem, następnie w lwowskiej szkole dramatycznej. W grudniu 1872 występował w Tarnowie w zespole P. Woźniakowskiego, następnie działał w lwowskim stowarzyszeniu "Gwiazda", gdzie m.in. reżyserował przedstawienia amatorskie; w 1877 w teatrze ukraińskim Towarzystwa Ruska Beskida pod kierownictwem Teofili Romanowicz, a następnie w zespole ukraińskim E. Baczyńskiego w Galicji Wschodniej, w latach 1879-80 w zespole J. Piaseckiej, w 1880 w zespołach A. Dulęby w Tarnowie oraz P. Woźniakowskiego w Nowym Sączu. Od 23. stycznia do 29. listopada 1881 r. grał role epizodyczne w teatrach krakowskich, w 1882 r. występował gościnnie w Tarnowie, w warszawskim teatrze Belle Vue oraz w Łodzi u W. Górskiego i W. Leśniewskiego, w 1883 w warszawskim teatrze Alhambra i Nowy Świat, a także w Piotrkowie. W listopadzie 1883 debiutował w teatrze we Lwowie w operetce Wojna o tancerkę i został zaangażowny. Odtąd stale występował w teatrze lwowskim reżyserując tam również operetki.

Początkowo grał jedynie w komediach, m.in. Jakuba (Skąpiec), Grzesia Dyrdę (Czartowska ława), później jednak okazało się, że jest muzykalny i posiada doskonały głos o rozległej skali. Mimo braku wykształcenia muzycznego z powodzeniem śpiewał wiele partii operetkowych i operowych, zarówno basowych i barytonowych, jak tenorowych.

Tłumaczył wiele librett operetkowych i operowych (przede wszystkim z niemieckiego), napisał libretto do Barbary Radziwiłłówny (wg D. Magnuszewskiego, muz. H. Jarecki), a wspólnie z A. Jastrzębcem-Popławskim libretto do Rzeczypospolitej Babińskiej (muz. M. Sołtys). Przekładał też polskie i obce sztuki oraz libretta na język ukraiński (m.in. Gasparone, Dzwony kornewilskie). Przez wiele lat pod pseudonimem "Przyjaciel" pisał utwory humorystyczne zamieszczane w prasie lwowskiej, m.in. prowadził dział "Doniesienia prywatne i publiczne" w Gońcu i Iskrze.[1] Wydał 130 najpiękniejszych arii i melodii z 35 oper (Lwów 1885) i własnego autorstwa Kuplety i monologi (Lwów 1907).[2]

  1. patrz n.p. Goniec i Iskra, nr 5 z 1892 r. [1]
  2. Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965, Zbigniew Raszewski (ed.), PWN, Warszawa 1973